Na cava e dodonu me sucu vou tale kina na tamata?

Hendrik Leendert Heijkoop

E da sa raica mai na vu ni kena bibi me ia na sucu vou tale kei na cava na sucu vou tale oqo. Na sucu vou tale vakayalo e gadreva vakatabakidua kivei keda na Kalou. Kevaka sa vosa na Kalou, sai tinitini ni ka kece oya ka sa dodonu me da talairawarawa kina. Sa dodonu me da rokova ka vakayacora na vosa ni Kalou. "Kakua ni vakaoqo, o iko na tamata: ko cei ko iko mo veileti kaya na kalou? Ena kaya beka na ka sa caka vei koya sa cakava, O sa cakavi au vakaoqo ena vuku ni cava? (Roma 9:20). E kaya talega na Cakacaka 17:30 "Ia na gauna ni lialia sa vosota oti na Kalou, a sa vakarota e na gauna edaidai vei ira na tamata kecega me ra veivutuni." Io e sivia ni walusagavulu na tikina ena veiyalayalati makawa ka sivia e vitusagavulu na tikina ena veiyalayalati vou e tukuni koto kina na bibi ni veivutuni.

E tukuna vakamatata tu vei keda na Kalou ena nona vosa na bibi ni vakavoui ni bula ni dua na tamata. "Sa sega ni berabera na Turaga ni vakayacora na nona vosa ni yalayala, me vaka era sa nanuma na tamata eso sa berabera: sa vosoti keda ga vakadede, ni sa sega ni vinakata me rusa e dua, me yacova ga na veivutuni ko ira kecega na tamata" (2 Pita 3:9). Na Cakacaka wase 17 e vakaraitaka vakamatata tu vei keda na vu ni nona vakaroti keda tu na Kalou me da veivutuni baleta "Ni sa lokuca ko koya na siga ena lewai vuravura kina e na lewa dodonu"

E na dua na siga, e da na tu kece kina ena mata ni Kalou me da dui sauma kina na veika eda cakava ena bula oqo. Ia na Kalou O koya ka kila vinaka tu na veika ni bula ni dua na tamata ena cavuta ena siga koya "Ni sai valavala ca ko ira kecega na tamata, ka ra sa sega ni yacova na ka e vakarokorokotaki kina na Kalou" (Roma 3:23). O koya gona e gadreva kina na Kalou me da veivutuni ka ia na veivakavoui beleta ni "vinakata na Kalou me bula na tamata kecega, ka mai kila sara nai vakavuvuli dina" (1 Timoci 2:3-4). Sa rauta me vakarota na Kalou me ia na veivutuni baleta ni ra sa sega ni kilai koya se qaravi koya na tamata, ia era sai valavala ca kecega ka sa kilikili me ia vei ira na veilewai dodonu ni Kalou.

Era sai valavala ca na tamata kecega

Oqo e dua na dina levu ka lewe vuqa sara era sega ni vakadinadinataka ia, era cakitaka ga. E rawa beka ni dina na tamata, me kaya lo e lomana ni sega vua nai valavala ca. Au a rogoca vua e dua na tamata ni tukuna vei au ni tamata dodonu ka dau lomani ira na tamata kecega, ka sega vakadua ni bau cakitaka tu na lomana ni dua na cala e tiko vua. E kunekune dredre na tamata me cavuta na vosa vaka oqo.

Na tamata i valavala ca sai koya sa kitaka oti nai valavala ca. E sega walega ni qai valavala ca na tamata ena gauna e sa qai cakava kina e dua na cala. Ni dua na tamata e sa kitaka nai valavala ca ena dua na gauna ni nona bula, sa okati vua me tamata i valavala ca. Eda sa rawa ni vakadinadinataka taucoko na tikina oqo ni da sa tamata i valavala ca kece sara. Na vakavoui duadua ga ni noda bula sa na rawa ni okati kina vei keda me da tamata vinaka baleta ni sa vakasavasavataki keda na Kalou mai na dra talei Jisu Karisito ka sa raici keda kina na Kalou ena rai ni veivakavoui se sucu vou tale vakayalo.

Na noda lewa-eloma se vakanananu ni lomada

Na tamata yadua e tu na nona lewa-eloma ka sa solia tu vua na Kalou. (Roma 2:15). Na lewa-eloma oqo e na tukuna ki na tamata yadua na gauna e cala kina. E dina ga ni sega ni dau vakakina ena veigauna. Na noda lewa-eloma e dau vakauqeti se yavalati ena draki ni bula cava ga eda sota kaya vakauasivi ena gauna eda cala kina ena dua na ka. E dau kida na noda lewa-eloma ena veigauna kecega eda sa kila kina ni da sa cala ena veika cava ga eda cakava. Na kalou e sa nakita me kida tiko na yalo ni tamata, se ko kila na Kalou se sega, ena veigauna kece eda sa cala kina ka da sa vakadinadinataka kina na cala oya.

Kevaka mo rai lesuva mada na nomu bula, taroga lo mada se vica sara mada nai valavala ca ko sa vakayacora oti? Kaya mada ke ko yabaki tinikawalu. Taura mada ena i matai ni walu na yabaki ni nomu bula e sega vakadua ni beitaki iko vakadua na nomu lewa-eloma. E dina ga ni sega ni dina na vakanananu oqo, baleta na nomu lewa-eloma e sa beitaki iko oti ena dua na gauna makawa ka ko sa rairai guilecava. Kaya mada kevaka ko cala vaka yadua ena veisiga, oqo sa tautauvata ni 365 na cala ko vakayacora ena dua na yabaki.

Ni da raica na vakasama oqo, sa dodonu me sa vakacalai iko makawa na nomu lewa-eloma. E rawa beka ni dua na tamata e valavala ca tu ena veisiga me kaya lo e lomana ni sega ni tamata i valavala ca? Ena rawa beka li me vosota na tamata oya na Kalou? Sa dina ga ni sa kilikili me lewai na tamata kece sara ka me vakadinadinataka talega ena mata ni Kalou ni da sa tamata i valavala ca ka sa kilikili vei keda me da rusa.

Nai valavala ca sa vuni tu

E dua na tikina bibi oqo. Ena okati beka ga mei valavala ca na tamata e caka cala e matanavotu? E dua beka na dauniveibeitaki e tiko me na beitaka na tamata kevaka e kaya na tamata oya ni sega ni kila na lawa? E dua nai vosavosa e vaka koto oqo, "Na tamata lecaika e sega ni vakuai mai na liga ni lawa". Na turaga ni lewa kei ira vata kaya na dau ni veibeitaki e rawa sara talega ni ra cala ka me ra beitaki. Sa sega gona kina e dua e vakauai rawa mai na kena voroki na lawa ena veivanua eda tu voli tu kina. Sa vakakina na lawa ni Kalou, e sega ni dua e vakuai mai ena kena voroki baleta ni da tamata i valavala ca ka talaidredre. Na dina vata vakaoqo e cavuti koto ena I vakaro ni Kalou, "Ia kevaka sa cala e dua na tamata, ni sa kitaka e dua na ka sa vakatabui e na vunau I Jiova, ke sa sega ni kila, ena cudruvi ga ena nona caka cala". (Vunau ni soro 5:17).

E sa matata vakavinaka na vakasama oqo. E sega vakadua ni dua na ka buli e rawa ni vakatulewataka vakai koya ga na nona bula se cala se sega, ka ni tu o koya na dau ni veibuli, o koya e nona na dodonu kei na lewa me vakatulewa kina". Na Kalou duadua ga e tu vua na lewa dodonu, ka sa kilikili ki vua na tamata me rai vua kevaka e via kila na veika dina ka dodonu.

Na cava e a cakava na tamata? E a vakayagataka na nona dodonu kei na galala ka solia vua na Kalou me talaidredre kina kei na kena voroki na nona i vakaro. E a yaco oya mai nai vakatekivu. Ni oti e tolu na udolu na yabaki mai ki muri, sa qai mai vosa na Kalou ka kaya vakaoqo, "Sa rai sobu mai lomalagi ko Jiova kivei ira na tamata, me raica se dua sa kila, se vakasaqara na Kalou. Era sa lesu tani vata kecega, era sa yaco me ra velavela: sa sega e dua sa caka vinaka, sa sega sara e dua" (Same 14:2-3) Ia ni oti tale e dua na udolu na yabaki e muri, sa vosa tale na Kalou ka kaya, "Sa sega e dua sa vakasaqara na Kalou. Era sa lesu tani kecega, era sa yaco vata me sega ni yaga; sa sega e dua sai valavala vinaka, sa sega sara e dua." (Roma 3:11-12). Sa rauta me dodonu vakavinaka na vosa bula ni Kalou ni kaya vakaoqo, "Ni sai valavala ca ko ira kecega na tamata, ka ra sega ni yacova na ka e vakarokorokotaki kina na Kalou". (Roma 3:23).

Na cava nai valavala ca?

Eso beka era na kaya " e dina ni vuqa sara na gauna eda vakayaco i tovo ca kina, ia e sega ni dua na tamata e rawa ni vakuai mai kina. Vakacava o ira na tamata vinaka era tu me vakataki Henri Durant, Albert Schwerzer kei na vuqa tale era solia vakalevu sara nodra gauna e na nodra dau vukei ira era sega ni rawa ka vinaka tu.

Vakacava kevaka au kana seu gunu, seu laki cakacaka se lako ki koronivuli. E okati beka mei valavala ca na ka oqo? Na vakanananu oya ena vakatau ena veika e umani koto kina. Taura mada e dua na kena vakaraitaki. Na kana vuanika e sega ni ca, ia kevaka sa kania na gone na vuanikau ka vakarota ko Tinana me kakua ni kania, sa okati me talaidredre na gone oya ni sa kania na vuanikau. Me da goleva mada na uto ni vakasama. Se cava sara mada nai valavala ca? Na Kalou e bulia na tamata mei tovo vata kaya ka me veiucui vata kaya. Ia ni dua nai tovo se valavala e vakayacori ka sega ni veiucui vata kaya na Kalou, sai valavala ca oya.

Na Kalou e sa vakadavora oti tu eso na lawa me noda i vakaro ka me rawa ni vakamuri tikoga kina na lomana, ia ni lako e taudaku ni vakaro oqo na tamata, sa okati mei valavala ca. (1Joni 3:4) "ni sai valavala ca oqo na talaidredre ki nai vunau." E dua na kena vakaraitaki oqo, kevaka e da kania na ka e sega ni veivakaroti kina na Kalou, oqo e i valavala ca. Na turaga ko Jisu e kania walega na ka e vakaroti koya kina na Kalou ko tamana. (Maciu 4:4 kei na Joni 4:34). E kaya nai Vola Tabu ni veika e vakayacori ena dela ni tawa vakabauta sa okati oqo mei valavala ca. (Roma 14:23).

Na taro oqo e dodonu meda tarogi keda mada kina. Nai tovo cava eda vakayacora e donu vua na Kalou? Na vosa cava e da vosataka e savasava ena mata ni Kalou? Na vakanananu cava eda vakayacora e dodonu e mata ni Kalou? Tarogi iko lo mada. "Turaga na cava sara mada ko ni vinakata meu vakayacora?" E da rawa ni kaya kece ni sega sara ni dua na ka, baleta na veika kecega e sa vakarota oti vei keda na Kalou eda sa talaidredre oti kina. "Sa levu nai valavala ca kecega ni tamata, sa ca walega ena veisiga kecega nai naki kecega kei na nanuma ni lomana" (Vakatekivu 6:5). Sa rauta me kaya na Kalou ni na vakarusai kecega na tamata. O koya gona sa veivakaroti kina na Kalou me veivutuni ka me sucu vou tale na tamata kece sara me rawa ni da vakabulai mai na veilewai cecere ni Kalou o koya sa waraki keda tu mai liu.

Na cava na suce vou tale?

Na cava sara mada nai balebale ni vosa oqo na sucu vou tale? Na sucu vou sai koya na vakavoui ni yaloda kei na noda vakanananu ka yaco oqo ena noda bula eloma. E sala vata koto kei na vosa na veivutuni. E dina ga ni rau sega ni tautauvata, ia na kedrau i naki e tautauvata vinaka sara ga.

Ena 1Cesalonaika 1:9 e koto e kea na vosa "saumaki". Ena nodra bula e liu na kai Cesalonaika, era dau bula voli tu ena qaravi kalou matakau. Ia oqo era sa saumaki mai ka ra sa vakanadakuya na vei kalou matakau. Oqo era sa veisau me ra qarava na Kalou bula ko Jiova. E rawa duaduaga oqo ena kaukauwa ni Kalou.

E so na tikina me vakataka na Cakacaka 2:37-38; 17:30-31, Vakatakila 9:20-21 kei na vuqa tale e dusia koto na vakanananu ni kena saumaki mai na bula ni tamata ki na dua na bula e veivakavoui duaduaga kina na Kalou.

E rawa ni da kaya ni veivakavoui oya sai koya na noda gole vua na Kalou. Na noda dikevi keda ka da qai vakadinadinataka ena mata ni kalou ni da sa tamata talaidredre kai valavala ca.

Na vosa oqo e rabai levu baleta na kena vakacokonakitaki ki na bula ni dua na tamata e gadrevi kina na veivutuni kei na nona liaca na nona bula i valavala ca. Oqo nai tekitekivu ni veivakavoui ka me qai yaco me vakaisulutaki koya enai valavala kei nai tovo vakalou.

Na Kalou e dikeva na yalo, uto, ivi kei na vakanananu kecega ni tamata. E dua na dau kumuna nai vakacavacava e a tagi vua na Kalou vakaoqo, " Kemuni na Kalou, lomani au mai, koi au na tamata i valavala ca." (Luke 18:13). Ia na Kalou o koya ka dikeva na ivi kei na uto kei na yalo kecega ni tamata (Iperiu 4:12) e kila ni qaqa ni masu oya e lako dina mai loma ni sa gadreva dina na nona veivuke. E sega ni vosa eda cavuta, ia na tuvaki dina ni bula mai loma ka raica na Kalou ka sa gadreva dina saraga mai lomana na saumaki kei na nona veivuke na Kalou.

Ia meu taro mada. E vakacava e sa vakavoui beka na nomu bula? Ko sa kerea oti beka vua na Kalou me vueti iko ka vakasavasavataki iko mai na nomu bula i valavala ca? Kua ni waraka na siga ni mataka. E daidai sara ga siga ni bula. De dua na siga ni mataka ena sega ni yaco mai.

Me nomuni na vakacegu.

H. L. Heijkoop

Translted by Sekaia Mara, Nabua, Suva, Fiji Islands

Search the Scriptures, P.O. Box 583, Werribee, VIC 3030 Australia

Bible Distributors, Fountain House, Conduit Mews,